Mareşal Fevzi Çakmak (1876-1950), Osmanlı İmparatorluğu’nda ve Türkiye Cumhuriyeti’nde önemli görevler üstlenmiş, özellikle Kurtuluş Savaşı’ndaki hizmetleriyle tanınan bir asker ve devlet adamıdır.
Hayatı:
- Doğumu: 24 Ocak 1876, İstanbul.
- Eğitimi: Harp Okulu ve Harp Akademisi’ni birincilikle bitirdi.
- Osmanlı Dönemi Kariyeri: Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı sırasında çeşitli cephelerde görev aldı. Çanakkale Cephesi’nde de önemli hizmetlerde bulundu. Osmanlı Devleti’nin son yıllarında Harbiye Nazırı (Savaş Bakanı) olarak görev yaptı.
Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet Dönemi:
- Milli Mücadele: İstanbul’un işgali sonrası Anadolu’ya geçerek Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarıyla birlikte Kurtuluş Savaşı’na katıldı.
- Görevleri: Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından 1920’de Millî Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı olarak atandı.
- Başarıları: Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz’da stratejik katkılarıyla öne çıktı. Bu başarıları nedeniyle 31 Ağustos 1922’de Mareşal rütbesine yükseltildi.
Cumhuriyet Sonrası:
- Genelkurmay Başkanlığı: 1924’ten 1944’e kadar 20 yıl boyunca Genelkurmay Başkanlığı yaptı. Bu, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde bir rekordur.
- Askeri Reformlar: Türk ordusunun modernleşmesine yönelik çalışmalarda bulundu.
- Siyaset: Emekliliğinden sonra siyasete atılarak Demokrat Parti ve Millet Partisi’nde görev aldı.
Ölümü:
10 Nisan 1950’de İstanbul’da vefat etti ve Eyüpsultan Mezarlığı’na defnedildi.
Kişiliği ve Mirası:
Fevzi Çakmak, disiplini, vatanseverliği ve ahlaki değerlere olan bağlılığıyla tanınmıştır. Türkiye’nin bağımsızlığı ve ordunun modernleşmesi için yaptığı çalışmalar, onu Cumhuriyet tarihinin en saygın isimlerinden biri yapmıştır.
